Cümle İncelemeleri 3



Uzun süredir yapmadığımız cümle incelemeleri ve çeviri aktivitesine dönelim ve hep beraber bir cümlenin (ya da paragrafın) nasıl çevrildiğine bakalım. Tabii ki cümleyi çevirirken bazı gramer konularını da tekrar edeceğiz. Bir yabancı dili öğrenmenin en kolay ve eğlenceli yolu o dildeki metinleri kendi dilinize kazandırmaktır. Bu faaliyet sırasında öğrendiğiniz yeni kelimeleri başka hiçbir faaliyette öğrenme imkanımız yoktur. Önce bugün çevireceğimiz paragrafa bakalım.


El presidente de Venezuela, Hugo Chávez, anunció un nuevo programa en favor de las familias más pobres y vulnerables del país para el año próximo.

Evet. Venezuela haberlerinden bir paragraf. Şimdi daha önceki cümle inceleme ve çeviri yazılarında yaptığımız gibi adım adım ilerleyerek bu metni Türkçeye çevirelim. Birinci adım yine kelimeleri Türkçeye çevirmek. Bunu yaparken hiç bir kelimeyi bilmediğimizi varsayacağım ve metinde geçen bütün kelimelerin Türkçesini yazacağım.

El presidente: başkan
De: bir çok anlamı olan bir edat. Bu cümledeki anlamı için blogumda bulunan DE EDATI dersine bakabilirsiniz. Bu cümlede isim tamlaması yapıyor ve -nin, -nın, -nun, -nun eklerinin görevini yerine getiriyor.
Un: bir
Nuevo: yeni
Programa: program
En favor de..: ... yararına
La familia: aile
Mas: daha, daha fazla, en
Pobre: fakir
Vulnerable: incinebilir, savunmasız, zayıf
El pais: ülke
Para: için
El año: yıl
Proximo: bir sonraki, gelecek

Evet birinci aşamayı geçtik. Şimdi ikinci aşamayı uygulayarak kelimeleri bulduğumuz gibi yazıp cümleye bir iskelet oluşturalım:

El presidente de Venezuela, Hugo Chávez, anunció un nuevo programa en favor de las familias más pobres y vulnerables del país para el año próximo.

başkan de venezuela,Hugo Chavez, anuncio bir yeni program yararına de ailelerin en fakir ve savunmasız del ülke için gelecek yıl.

Bu aşamada De edatının kullanımını yeniden hatırlayalım. İki ismi birbirine bağlayarak isim tamlaması yaptığını söylemiştik. Nedir isim tamlaması? Türkçe bir örnek vermek gerekirse, "Odanın penceresi" bir isim tamlamasıdır. Bu cümlede oda tamlayan, pencere tamlanan görevini görür. Bir nevi pencerenin nereye ait olduğunu da bildirir bu cümle. Böylesi cümleleri ispanyolca kurmak için türkçedeki -in, -ın, -un, -ün vb gibi eklerin görevini ispanyolcada sadece DE edatı yapar.

Tek dikkat etmemiz gereken türkçe önce söylediğimiz kelimeyi ispanyolcada sonra söylememiz gerektiği kuralıdır. Yani türkçede odanın penceresi tamlamasını yapmak için önce odayı söylüyoruz ispanyolcada önce pencere sonra de edatı sonra oda kullanılır. yani la ventana de la habitacion gibi. Bu ders hakkında ayrıntılı bilgi yine blogumda mevcut.


Yukarda verdiğim bilgiler doğrultusunda cümlemizi tekrar şekillendirelim:

El presidente de Venezuela, Hugo Chávez, anunció un nuevo programa en favor de las familias más pobres y vulnerables del país para el año próximo.

Venezuela başkanı ,Hugo Chavez, anuncio bir yeni program ülkenin fakir ve savunmasız ailelerinin yararına için gelecek yıl.

Buradan devam edelim. Cümle hemen hemen ortaya çıktı gibi ama hala bazı belirsizlikleri var. anunció kelimesini çevirelim. Bu cümlenin fiili. O harfinin üzerindeki tildeye bakarsak fiilin -di li geçmiş zamanda yazıldığını anlıyoruz. Anunciar fiilinden geliyor. Anunciar duyurmak, bildirmek vb anlamlar taşır. Peki türkçe çeviri sırasında bu fiili nereye yazacağız? Tabii ki türkçenin cümle öğe dizilimine uygun olarak sona yerleştireceğiz. Cümlemize bir daha bakalım:

El presidente de Venezuela, Hugo Chávez, anunció un nuevo programa en favor de las familias más pobres y vulnerables del país para el año próximo.

Venezuela başkanı ,Hugo Chavez, bir yeni program ülkenin en fakir ve savunmasız ailelerinin yararına için gelecek yıl duyurdu.

İçin kelimesi sırıtıyor değil mi? Bu sorunu çözmek için PARA edatının kullanımlarını iyi bilmek gerekir. PARA ve POR edatları türkçeye İÇİN diye çevirilseler de, her iki edatın onlarca anlamı mevcut. Para edatının buradaki anlamı yardım programının ne zaman başlayacağını bildirmek. Yani zamana bir gönderme yapıyor. Daha basit bir örnek verecek olursak:

Tengo que estar en Ankara para el martes - Salı günü Ankara'da olmalıyım.
Yukarıdaki cümlede PARA edatının görevi, çevirisini yaptığımız cümledeki ile aynı.

Cümlenin ne anlatmak istediğini anlamışsınızdır. Şimdi çevirmen hakkımızı da kullanarak cümlede son bir oynama yapalım ve çeviriyi tamamlayalım:

El presidente de Venezuela, Hugo Chávez, anunció un nuevo programa en favor de las familias más pobres y vulnerables del país para el año próximo.

Venezuela başkanı ,Hugo Chavez, ülkenin en fakir ve yardıma muhtaç aileleri yararına gelecek yıl başlatılacak yeni bir programın duyurusunu yaptı.

Bir sonraki cümle inceleme ve çeviri yazısında görüşen dek;
ispanyolca ile kalın...

ispanyolcadefteri@hotmail.com

1 yorum:

Acción Poética

Acción Poética

Joyas de America Latina

Joyas de America Latina
Gabriel "Gabo" Marquez