Bugün üzerine konuşacağımız ispanyolca deyim "No entiendo ni jota" deyimi. Bu deyim aynı zamanda "No sé ni jota" veya sadece "ni jota" şeklindede söylenebilir. Bildiğiniz gibi Jota ispanyol alfabesinde bulunan J harfinin adıdır. Yani harf kodlanırken söylenen halidir. Deyimini bire bir türkçe çevirisi: "J yi bile anlamamak". İspanyol dilinde karşılığı ise "Hiç birşey bilmemek, (bir konu ya da bir olay hakkında) tamamen cahil kalmak, konuşulandan ya da yaşanılan durumdan hiçbirşey anlamamak". Deyimin oluşumunu araştırdığımızda İsa'nın dönemine kadar gitmem gerekti. Zira bu deyimin oluşması araştırmalarımdan anladığım kadarıyla İsa sayesindedir. İncilin matta bölümünde bir ayet "yer gök ortadan kalkacak ama kutsal tasadan en ufak bir harf, bir nokta bile eksilmeyecektir" yazar. Buradaki gariplik ufacık bir harf tanımlamasıdır. Hristiyanlarında kutsal kabul ettiği kutsal yasa kitabı dedikleri kitap tevrat ve zebur bunlara başka küçük kitaplar da dahil, İsa'dan sonra bu kitapların arasına incil de dahil oluyor. Hepsinin ortak özelliği bütün bu kitapların yazıldıkları dilin İbranice olması. İbrani alfabesine baktığımda en küçük harf denilerek ne kastedildiğini anladım. Siz de şu linkten bakarak ne kastettiklerini kendi gözünüzle görebilirsiniz.
En küçük harf küçücük bir çizgi ile gösterilen yod harfi. İncildeki satırların yazarı sanırım, bir yod harfi bile kaybolmayacaktır diyerek en küçük bir ayrıntı, en ufak bir bilgi bile kaybolmayacaktır demek istiyordu. Bu metin türk diline çevirilirken yod harfi kullanılınca neden yod harfi sorusu yaratacağı için olsa gerek en küçük bir harf bile denilerek çevirilmiş olması gerek.
İod ya da yod harfinin bir diğer özelliği ise harfin ortaçağda ispanyolcaya Jota olarak dönüşerek girmesi. Buraya kadar anlattıklarımı dikkatle okuyanlar "No entiendo ni Jota" deyiminin günümüzde en küçük harfi bile anlamıyorum/ hiçbirşey anlamıyorum, ya da "No sé ni jota" deyiminin en küçük şeyi bile bilmiyorum/hiçbirşey bilmiyorum şeklinde kullanılmasını pek de garipsemeyeceklerdir.
Örnekler:
* No tienes que hablar, ademas, no entiendo ni jota de lo que dices.
* Ella ha leido dos veces esta novela pero no ha entendido ni jota.
* - A dónde ha ido ella?
- No sé ni jota
Harika bir yazı olmuş. Alfabelerle ilgili araştırma yaparken rast geldim. Çok teşekkür ederim.
YanıtlaSil