Latincenin Hayaletleri - II (Curriculum Vitae, nam-ı diğer CV)

latincenin hayaletleri I başlığı altında bulunan latinismo* temalı yazının devamı olan bu başlıkta, yine gündelik hayatta sıklıkla karşılaştığımız bir latince bir terim, curriculum vitae, hakkında konuşacağız.

iş bulmak için hergün onlarcasını maillerimize ekleye ekleye gönderdiğimiz özgeçmiş dosyaları, sıklıkla kullanılan cv, adını bu latince terimin kısaltmasından alır. ispanyolca da dahil olmak üzere dünyanın bir çok dilinde cv olarak kullanılan bu terimin ne anlama geldiğine hızlıca bakalım.


bu yazıdan itibaren latinismo ile ilgili başlıklar için ayırt edici görsel bu olsun.

curriculum kelimesi, latince "currere" yani koşmak fiilinden türetilmiştir. bu fiil ispanyolcaya correr olarak evrilmiştir. vitae ise ispanyolcada vida olarak kullanılır ve hayat kelimesini karşılar. hayatın ve yani kariyerin bir "currere" yani yarış olduğunu daha işlerin en başından kabul ettiğimizi gösteren bir kısaltmadır bir anlamda. (ispanyolcada vida olarak kullanılan kelime, romans dillerden bir diğeri olan italyancada vita olarak kullanılmaktadır. vita denilence akla tabi ki vita yağları ve yağ bittikten sonra vita tenekelerinde yetiştirilen çiçekler gelir. vita tenekesinin içerisinde yetişen bu yeni hayatlar latincenin hayaletinin hayatımıza ne kadar da işlediğinin bir göstergesi gibidir.)



kısa bilgiler (información breve)

- bilinen ilk cv'nin 1482 yılında leonardo da vinci tarafından yazıldığı iddia edilir. bu bilgi ne kadar doğrudur ve leonardo cv'yi hangi pozisyona başvurmak için yazmıştır bilmiyorum ama da vinci'yi bile iş bulmak için cv yazmaya zorlayan hayatın bize neler yapacağını az buçuk kestirebiliyorum.

- türkçede özgeçmiş (veya genellikle kullanıldığı üzere cv) olarak ifade edilen bu kavram ingilizcede curriculums veya curricula olarak çoğullaştırılabiliyor. ispanyolcada çoğul yapılmıyor, sadece artikeli değiştirilerek çoğulluk bildiriliyor.

el curriculum vitae : özgeçmiş
los curriculum vitae: özgeçmişler


yani ispanyolcada "curricula" şeklinde çoğullaştırmaya real academia española, benim deyimimle ispanyol tdk'si, bu durumun femenino kullanım olduğunu belirterek karşı çıkıyor. ispanyolca konuşan güney amerika ülkelerinde yaygın olan currículum şeklinde, yani i harfinin üzerine vurgaç (tilde) eklenerek kullanıma da karşı çıkan rae, latincede tilde bulunmadığını ve bu yüzden günümüzde de kullanılmaması gerektiğini, latince kelimelerin tırnak içinde veya italik olarak yazılmasının yeterli olacağını belirtiyor.

- son olarak, curriculum vitae latincede ligatür kullanılarak (bu örnekte a ve e harflerinin birleşmesi sonucu) curriculum vitæ olarak yazılır.


*latinismo kelimesi ispanyolcadır ve ispanyol dilinde latincenin etkilerini belirtmek üzere kullanılmaktadır. ispanyollar bunun yanı sıra arabismo (arapça etkisi) ve anglicismo (ingilizce etkisi) terimlerini de sıklıkla kullanır. ilerleyen süreçlerde ispanyolcadaki latinismo ve anglicismo hakkında da birkaç başlık eklemeye çalışacağım. ama öncesinde latince hayaletlerinin avcılığına bir süre daha devam edeceğiz.


¡hasta luego!

1 yorum:

Acción Poética

Acción Poética

Joyas de America Latina

Joyas de America Latina
Gabriel "Gabo" Marquez