Gramer Dersleri - HAY

İspanyolca Gramer – HAY

İspanyolca basit cümle yapılarından bir diğeri de kuşkusuz HAY cümleleridir. Hay cümleleriİngilizcede There is – There are cümlelerine, Türkçede ise VAR cümlelerine karşılık gelir. Hay cümleleri kurmadan önce bilmemiz gereken bazı edatlar var:

En: -de, -da

Buraya dikkat yukarıya yazdığım –de, -da ayrı yazılanlar değildir. Yani ben İngilizce biliyorum cümlesine ben de biliyorum derken kullanılan –de değil, kitap evde derken kullanılan –de dir. Evde, okulda, masada, işte, hastanede, pastanede, anlamında daha çok yer bildiren –de, -da ekidir. İngilizcedeki İN, AT edatları ve ON edatının bazı kullanımlarıyla benzeşlik gösterir. Birazdan cümle içinde kullanınca daha netleşecek. Ama önce başka edatlar yazmak istiyorum.

Sobre: Üstünde

Encima de: Üstünde (sobre ve encima de eş anlamlıdır)

Debajo de: altında

detrás de: arkasında

Al lado de: yanında

Delante de: önünde

Entre: arasında

Dentro de: İçinde

Edatlarımızı yazdık şimdi konuya girelim. Tahmin ettiğiniz üzere “şurada şu vardır” tarzında cümleler kuracağız. Nerede ne olsun mesela? Evde bir adam olsun.
Evde bir adam var.

Hedef cümlemiz bu. Şimdi hedefe giden yolu çizelim. Cümle dizilimi şöyle olacak. Önce Vardır diyeceğiz. Yani HAY. Var olan şeyin tekil ya da çoğul olması fark etmez.İngilizcede bu fark eder. Tekil ise There is çoğul ise There are diye başlarlarİngilizler ama bizim için bu ayrımHAY cümlelerinde bulunmamakta. Vardır dedikten sonra var olanşeyin ne olduğunu söyleyeceğiz. Un hombre (bir adam) en sonunda da var olan şeyin nerede var olduğunu bildireceğiz. En la casa (evde).

Cümlemiz: Hay un hombre en la casa

Bir sonraki cümlemiz klasik bir yabancı dil cümlesi olsun. Masanın üstünde bir elma var.
Hay una manzana sobre la mesa (ya da Hay una manzana encima de la mesa)

Şimdi de çoğul bir cümle yapalım. Masanın üzerinde 2 elma var.

Hay dos manzanas sobre la mesa (ya da Hay dos manzanas encima de la mesa)

Bu cümle üzerine biraz düşünelim ve en edatına biraz daha açıklık getirelim. Türkçede biz bunu çok sık yaparız. Masanın üstünde demeyiz de masada deriz. Aynısınıİspanyollar da yapabilir doğal olarak. Yani bu cümleyi şöyle duyabiliriz:

Hay una manzana en la mesa (masada bir elma var)

Bu yanlış bir cümle değildir. Evde bir adam var cümlesi hakkında düşünürsek de cümlenin aslında evin içinde olan bir adamdan bahsettiğini anlarız. Fakat bu cümleyi kurarkendentro de la casa dememiz zorunlu değildir. En la casa der geçeriz. Kısacası bu açıdan Türkçede olan serbesti İspanyolcada da geçerlidir.

Şimdi örneklerle konuyu ayrıntılayalım:

Evin arkasında bir havuz var: Hay una piscina detrás de la casa

Okulun önünde bir araba var: Hay un coche delante de la escuela

Masanın altında iki kedi var: Hay dos gatos debajo de la mesa

Kutunun içinde bir oyuncak var: Hay un juguete dentro de la caja

Buraya kadar verdiğimiz örneklerde var olan şeyi var olduğu yerle ilişkilendirirken hep dişil artikelli yer isimleri kullandım. Şimdi bir de eril artikelli kullanacağım ve ne olduğunu birlikte göreceğiz.

Dikkat:

Arabanın arkasında bir köpek var: Hay un perro detrás del coche

Cümleye dikkatle bakın ve değişimi görmeyi deneyin…

Görenleri dikkatlerinden dolayı tebrik ediyorum ve hala göremeyenler ve de görüp de anlam veremeyenler için bu konuyu açıklıyorum. De ile El yan yana gelince sadeleşip DEL olur. Detrás de el coche doğru bir yazım değildir. DE+EL = DEL