ajeno/a: propio/a'nın zıttı. propio olmayan yani yabancı olan, dışarıda olan, başkasıyla ilgili olan
bu yazının konusu olan kavram, başkası adına/başkasının yerine duyulan utanç anlamına gelir. toplumsal kurallara uygun olmayan davranışlar sergileyen insanlara baktığımızda hissettiğimiz duygunun adı vergüenza ajena'dır ve sentir fiiliyle birlikte kullanılır.
sentir vergüenza ajena: başkasının yerine utanmak
ingilizceye vicarious embarrassment veya cringe olarak tercüme edilebilir. dans etmesini bilmeyen ama ikinci kadehten sonra yerinde durmasını da öğrenememiş şahsımın çevrede bulunan insanlara sıklıkla hissettirdiği bu duygunun empatiyle bir ilişkisi olduğu düşünülmekte, bu nedenle empatik utanma/utanma empatisi olarak alternatif tanımlar da yapılmaktadır.
başka dillerde tek kelimeyle anlatılan fakat anadile çevrilirken birkaç kelimenin yan yana sıralandırılmasını gerektiren kavramları paylaşmak ve "vay be ne kadar da derinliğe sahip bir dil" diye hayranlık duymak son yıllarda internette moda olan bir akım. bu kavram tam da bu kategoriye giriyor. almanların dış utanç, hollandalıların ise, bence daha güzel bir tanımla, yer değiştiren utanç adını verdikleri bu hisse çok fazla maruz kalmamanız dileğiyle yazıya son verirken sözü bloğum hakkında ne düşündüğünü sorduğum dr. house beye bırakıyorum.
0 yorum:
Yorum Gönder