Düzensiz Fiiller, Pek Bir Düzensiz Fiiller

Düzensiz fiiller konusu belki de İspanyolca öğrenenleri en çok zorlayan konulardan birisi. Her bir şahıs için, her bir zamanda ayrı ayrı çekim gerektiren İspanyolca bu anlamda İngilizceden daha da zor bir dile dönüşüyor.

Düzenli fiillerde o as a amos áis an vb. ekleyerek hızla çekimi yapabiliyoruz ama bu ekleri direkt uygulayamayacağımız fiillere gelince doğal olarak tıkandığımız noktalar oluyor.

Bu tıkanıklığı aşmanın bir kaç yolu var. Öncelikle İspanyolca çalışırken düzensiz fiillere daha fazla vakit ayırmamız gerekir. Zira indicativo, subjuntivo, ve çekimlerini öğrenme/ezberleme anlamında daha kolay sayılabilinecek imperativo derken zaten İspanyolca için ayırdığınız vaktin çoğunun çekimler üzerine çalışmaya gideceğini sizde deneyimleyeceksiniz.

Yine bu tıkanma durumunu aşmak için düzensiz fiilleri teker teker çalışmak yerine, benzer düzensizlikler bulunduran fiilleri gruplandırarak çalışmak, bunların benzerliklerini ve her ne kadar da fiil düzensiz olsa da grup içinde bulunan fiillerin çekimlerindeki armoniyi yakalamaya çalışmak da önemlidir.

Örneğin presente de indicativo çekiminde benzer düzensizlik gösteren iki fiili ele alalım. Bunlar köklerinde barındırdıkları "i" sesinin diptongación nedeniyle "ie" şeklinde dönüşüme uğrayan "empezar" (başlamak) ve "pensar" (düşünmek) fiilleri olsunlar. Bu fiillerin aşağıdaki çekimlerini karşılaştırmalı okurken zaten bir ahengin varlığını hissedebileceksinizdir.

empezar: empiezo, empiezas, empieza, empezamos, empezáis, empiezan
Pensar : pienso, piensas, piensa, pensamos, pensáis, piensan

Fiileri daha sık çalıştıkça ve daha fazla İspanyolca dinlemesi yaptıkça bu ahengi daha kolay fark etmeniz mümkün. Ya da kökteki değişimleri ezberleyim fiilin mastarı da öyleymiş gibi kafanızda kurgulayarak geniş zaman eklerini ekleyip de bu tarz fiilleri çekimlemek mümkün. Bu şu anlama geliyor. Biz empezar fiilinin kökte i-ie değişimine uğradığını biliyorsak bu fiilin mastarını empiezar gibi düşünüp, ar ekini atıp normal geniş zaman eklerini ekleyebiliriz. Bu hususta dikkat edilmesi gereken nokta 1.çoğul ve 2.çoğul şahıs çekimleri sırasında bu durumu unutmamız ve fiilin gerçek mastar haline göre düzenliymiş gibi çekmemiz gerekir. Empiezo, empiezas, empieza, ama empiezamos değil empezamos, empiezáis değil, empezáis şeklinde devam edip en sonda yine 3.çoğul şahıs için kuralsızlığı yeniden işletip empiezan şeklinde çekmemiz gerekir.

Bu uygulama, örneğin Ir fiili gibi toptan yapısal bir dönüşüm yaşayan bazı fiillerden geçerli değildir. Zira zaten Ir fiilinden Ir kısmını atınca geriye bir şey kalmaz. Fiil zaten içermediği bir harfle başlayarak çekilir (voy, vas, va, vamos, váis, van). Bu tarz ekstradan düzensizlikler barındıran fiiller için ise ayrı bir liste üzerinden özel çalışmalar yapabilirsiniz.

Son söz olarak şu söylenebilir; İspanyolca öğrenme konusunda kararlı olan kişiler düzensiz fiilleri, düzenli bir şekilde çalışmalıdır.

Herkese kolaylıklar.

Hasta pronto!




5 yorum:

Acción Poética

Acción Poética

Joyas de America Latina

Joyas de America Latina
Gabriel "Gabo" Marquez